แหล่งเรียนรู้

ระบบเศรษฐกิจชุมชน

แนวคิดหลัก

องค์การบริหารส่วนตำบลหาดสองแคว มีแนวคิดให้คนชุมชนมีการรวมกลุ่มกัน ใช้ทรัพยากรและภูมิปัญญาในการแก้ปัญหาแบบพึ่งตนเอง เพื่อประกอบอาชีพในลักษณะเดียวกันที่เข้มแข็ง เช่น กลุ่มแม่บ้านเกษตรกร กลุ่มปลูกผักปลอดสารพิษ กลุ่มเกษตรกรทำนา กลุ่มแปรรูปอาหาร กลุ่มปุ๋ยชีวภาพ และกลุ่มเกษตรกรปลูกข้าว สีข้าว เป็นต้นโดยมีองค์การบริหารส่วนตำบลหาดสองแคว เป็นพี่เลี้ยงให้การสนับสนุน ส่งผลให้เกิดการพัฒนาอาชีพ รายได้ที่มั่นคง ช่วยแก้ไขปัญหาความยากจน การว่างงาน โดยยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

กลุ่มแม่บ้านเกษตรหมู่ที่ 1 การจัดตั้งกลุ่มมีแนวคิดมาจากผลผลิตทางการเกษตรมีราคาตกต่ำ ไม่มีตลาดรับซื้อ มีรายได้น้อยภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ ประกอบกับป้าสาลี่ ธีระแนว ประธานกลุ่ม ที่ได้แนวคิดมาจากรายการโทรทัศน์เกี่ยวกับการทำผลิตภัณฑ์แปรรูปจากกล้วย จึงลองหัดทำแล้วนำมาประยุกต์เป็นสูตรของตนเอง จึงมีการรับสมัครสมาชิกจากกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรที่ว่างงานอยากมีรายได้เสริมมาทำงานร่วมกัน มีการแบ่งหน้าที่ในการทำงานช่วยกันทำ เข้าใจกันภายในกลุ่มและจึงมีการเข้ามาสนับสนุนจากหน่วยงานต่าง ๆ ในเรื่องงบทุน อุปกรณ์และทั้งยังมีการจัดฝึกอบรมให้ความรู้ด้านต่างๆ ทำให้ผลิตภัณฑ์มีคุณภาพ มีการตอบรับจากผู้บริโภคเป็นอย่างดีพร้อมทั้งยังจัดตั้งเป็นศูนย์ถ่ายทอดความรู้การแปรรูปผลผลิตทางการเกษตรที่ใช้วัตถุดิบในท้องถิ่นให้ผู้สนใจเข้ามาศึกษาเรียนรู้

กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรหมู่ที่ 2 การจัดตั้งกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรหมู่ที่ 2 มีแนวคิดในจัดตั้งเพื่อสร้างอาชีพ เพิ่มรายได้ให้กับกลุ่มแม่บ้านและคนในชุมชนโดยจะใช้ทรัพยากรหรือผลผลิตในชุมชนที่มีอยู่มากและราคาที่ตกต่ำ เช่น ส้มโอ กล้วย  พริก มะขาม ฯลฯ โดยใช้ภูมิปัญญาที่มีมาประกอบกับการผลิต มีการพัฒนาจนผลิตภัณฑ์ได้คุณภาพและเอกลักษณ์ที่โดดเด่น ได้รับรางวัล สินค้า OTOP ระดับ 4 ดาว มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน ปัจจุบันได้พัฒนาคิดค้นผลิตภัณฑ์ให้มีความหลากหลาย เช่น กล้วยกวน มะขามแก้ว งาดำตัด น้ำพริกปลาย่าง น้ำพริกกลางดง น้ำพริกตาแดง น้ำพริกแมงดา น้ำพริกนรก ฯลฯ การรวมกลุ่มกันดำเนินกิจกรรมต่างๆ ที่สามารถตอบสนองความต้องการของชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพและสามารถเป็นแบบอย่างที่ดีให้ผู้สนใจเข้ามาศึกษาเรียนรู้ได้

กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรแหลมคูณก้าวหน้า กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรแหลมคูณก้าวหน้ามีแนวคิดที่ต้องการให้ชาวบ้านในหมู่บ้านที่ส่วนมากมีอาชีพเป็นเกษตรกร อยากให้มีรายได้เสริมจากอาชีพหลักที่ทำอยู่ ใช้เวลาว่างจากงานหลักให้เกิดประโยชน์สูงสุดประกอบกับทำเกษตรแล้วผลผลิตทางการเกษตรของชาวบ้านก็มีราคาที่ตกต่ำ ไม่มีตลาดรองรับและมีเป็นจำนวนที่ค่อนค้างมาก จึงมีการคิดรวมกลุ่มกันขึ้นเพื่อนำผลผลิตที่มีอยู่มาแปรรูปเพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับผลผลิตทางการเกษตร มีการศึกษาเรียนรู้หาความรู้เพิ่มเติมในการแปรรูปผลิตภัณฑ์อาหาร จึงทำให้มีการเข้ามาสนับสนุนจากหน่วยงานต่างๆของรัฐในเรื่องเงินทุนจัดซื้ออุปกรณ์และจัดฝึกอบรมให้ความรู้การแปรรูปผลิตภัณฑ์ต่างๆ ทำให้กลุ่มได้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพปลอดภัยและราคาย่อมเยา เน้นการใช้ผลผลิตที่มีอยู่ในชุมชน โดยผลิตภัณฑ์ของเราก็จะใช้ภูมิปัญญาเดิมที่มีอยู่มาใช้ประกอบในการผลิตด้วย ได้แก่ น้ำพริกปลาย่าง น้ำพริกกลางดง น้ำพริกตาแดง น้ำพริกแมงดา น้ำพริกนรก เต้าเจี้ยว ชี้อิ๋วขาว มะม่วงแผ่น  สมุนไพรผงชงดื่ม ขิงผง มะตูม ดอกคำฝอย ตะไคร้ผง เก๊กฮวย เห็ดหลินจือชนิดผง รังจืดชนิดผง ฟ้าทะลายโจร หญ้าหนวดแมวผง หญ้าปักกิ่งผง ผลิตภัณฑ์ของกลุ่มเราจะพัฒนาตามข้อมูลความต้องการของลูกค้าจนสินค้าของกลุ่มได้รับมาตรฐานสินค้าระดับ 4 ดาว  มีตลาดรองรับที่แน่นอนสามารถยกระดับฐานะความเป็นอยู่ของกลุ่มสมาชิก สร้างงานสร้างรายได้ให้กลุ่มสมาชิกมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น

กลุ่มจักสานจากผักตบชวา หมู่ที่ 6 แนวคิดการจัดตั้งกลุ่มเกิดจากคนในชุมชนส่วนใหญ่มีอาชีพรับจ้างทั่วไป ไม่มีที่ดินทำกินเป็นของตนเอง มีอาชีพรับจ้าง รายได้ไม่แน่นอน ประสบปัญหาหนี้สิน ประกอบกับพื้นที่หมู่ที่ 6 นั้นเป็นพื้นที่แหล่งน้ำ ธรรมชาติซึ่งมีผักตบชวา ไมยราบยักษ์ ขึ้นเป็นจำนวนมากและคนในชุมชนก็มีภูมิปัญญาด้านหัตถกรรมอยู่แล้วจึงได้นำทรัพยากรที่มีในท้องถิ่นมาประยุกต์ให้เกิดประโยชน์ โดยมีการนำผักตบชวามาทำเป็นผลิตภัณฑ์รูปแบบต่างๆ เช่น กระเป๋า, กระเช้า เป็นต้น จึงเกิดการชักชวนกันจัดตั้งเป็นกลุ่มขึ้นเป็นการเพิ่มมูลค่าให้กับผักตบชวาที่คนอื่นมองแล้วอาจไร้ประโยชน์ มีการส่งเสริมพัฒนารูปแบบโดยศึกษาดูงานและมีการสนับสนุนจากหน่วยงานต่างๆ เช่น อบต. พัฒนาสังคมเป็นต้น

กลุ่มโรงสีข้าวชุมชน แนวคิดการก่อตั้งเกิดจากต้องการช่วยเหลือคนในที่ส่วนใหญ่มีอาชีพเป็นเกษตรกรทำนาแต่ประสบปัญหาราคาข้าวตกต่ำ ถูกกดราคาจากพ่อค้าคนกลาง เกษตรขายข้าวหลังเก็บเกี่ยวหมดต้องซื้อข้าวสารตามตลาดมารับประทาน นอกจากนี้เกษตรกรบางคนที่เก็บข้าวไว้สีกินเองก็ยังถูกเอาเปรียบจากโรงสีเอกชนที่อยู่ในตำบลและนอกตำบลโดยคิดค่าบริการที่แพง ด้วยเหตุผลดังกล่าวเกษตรกรผู้ปลูกข้าวจึงได้มีการรวมตัวกันจัดตั้งโรงสีข้าวชุมชนให้บริการแก่คนสมาชิกและในชุมชนมาแปรรูปข้าวเพื่อจำหน่ายเป็นข้าวสารและเอาไว้กินเอง มีการพัฒนาให้เป็นโรงสีข้าวกล้องเพื่อแปรรูปข้าวเปลือกเป็นข้าวกล้องจำหน่ายเพิ่มมูลค่าได้ โดยมีหน่วยงานท้องถิ่น(อบต.) ที่ได้เข้ามาสนับสนุนงบประมาณ

โฮมสเตย์บ้านหาดสองแคว กลุ่มโฮมสเตย์บ้านหาดสองแควมีแนวคิดในการเริ่มต้นที่ต้องการรองรับผู้ที่มาเยือนและคณะศึกษาดูงานที่ตำบลหาดสองแควที่ไม่มีที่พักและต้องไปพักที่โรงแรมในตัวเมืองจังหวัด ซึ่งทำให้เสียเวลาและค่าใช้จ่ายในการเดินทามากขึ้น นอกจากนั้นแกนนำกลุ่มยังมองเห็นถึงการต้นรับแขกผู้มาเยือนในฐานะญาติมาเยี่ยมญาติ ‘‘แบบกินอิ่มนอนอุ่น’’ รวมถึงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับแขกผู้มาเยือนดุจญาติมิตร มีแรงบันดาลใจ คืออยากต้อนรับแขกผู้มาเยือนตำบลหาดสองแควให้รู้จักตำบลหาดสองแควมากขึ้นโดยการนำเสนอด้วยอาหารพื้นบ้านและวิถีชีวิตของคนตำบลหาดสองแคว โดยมีองค์การบริหารส่วนตำบลหาดสองแควเข้ามาสนับสนุนและได้ให้ความสำคัญของกลุ่มจึงดำเนินกิจกรรมให้เกิดขึ้นในชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพจนได้รับมาตรฐานโฮมสเตย์ไทย มีกิจกรรมที่หลากหลายในการต้อนรับแขก เช่น เยี่ยมชมดูวิถีชีวิตคนในตำบลหาดสองแคว มีการตักรบาตรเช้าที่หน้าบ้านพัก มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับแขกที่มาพักโดยการพูดคุยกัน

กลุ่มทำน้ำพริก หมู่ที่ 7 แนวคิดเริ่มก่อตั้งกลุ่มทำน้ำพริกมาจากคนในชุมชนมีอาชีพเป็นเกษตรกรทำนาและมีเวลาว่างช่วงรอการเก็บเกี่ยวแต่ละฤดูไม่มีรายได้หรืออาชีพเสริมประกอบกับชุมชนมีการปลูกพริกเป็นจำนวนมาก  บางครั้งถูกกดราคาจากพ่อค้าคนกลาง อีกทั้งแกนนำและคนในชุมชนยังมีความรู้ภูมิปัญญาในด้านการประกอบอาหารเป็นอย่างดี จึงได้ชักชวนกันจัดตั้งเป็นกลุ่มทำน้ำพริกขึ้น  เพื่อให้คนในชุมชนมีรายได้และเข้ามาทำงานร่วมสร้างความสามัคคี ช่วยเหลือเกื้อกูลกันของคนในกลุ่มและชุมชน  โดยมีการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์น้ำพริก เช่น น้ำพริกปลาร้าบอง,น้ำพริกปลาย่าง เป็นต้น  สามารถยกระดับความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง

กลุ่มไม้ดอกไม้ประดับ กลุ่มไม้ดอกไม้ประดับจัดตั้งขึ้น เพื่อส่งเสริมอาชีพและรายได้ให้แก่คนในชุมชน โดยเกิดจากสมาชิกในกลุ่มได้ไปเข้าร่วมปลูกไม้ดอกกับหมู่บ้านใกล้เคียงจึงทำให้คนในชุมชนหมู่ 7 เกิดความสนใจเพื่อทำเป็นอาชีพเสริมและรายได้เสริม จึงเกิดการพูดคุยและรวมกลุ่มกันขึ้นเป็นสมาชิกผู้ปลูกดอกไม้ มีการเรียนรู้หาความรู้เพิ่มเติมจากที่สถานที่ต่างๆและจาก อบต.หาดสองแคว ในเรื่องการทำปุ๋ย,การตอนกิ่งและชำกิ่ง,การเพาะพันธุ์เอง เพื่อเป็นการลดต้นทุนการผลิต เพิ่มกำไร ไม้ดอกหลักๆก็จะมี กุหลาบ,ดาวเรือง,เบญจมาศ เป็นต้น เพื่อส่งขายให้ได้ตามความต้องการของกลุ่มเป้าหมายต่างๆ  จากการรวมกลุ่มทำให้สมาชิกมีรายได้เพิ่มมากขึ้นนอกจากรายได้หลักที่ทำการเกษตรทำนา ทำไร่ สร้างความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น

กลุ่มทำข้าวเกรียบหมู่ที่ 5 แนวคิดการก่อตั้งกลุ่มชาวบ้านมีเวลาว่างจากการทำนาทำไร่ อยากหาอาชีพเสริมเพื่อสร้างรายได้ในครัวเรือนประกอบกับแนวคิดอีกอย่างอยากให้คนในชุมชนรู้จักนำเอาผลิตผลทางการเกษตรในท้องถิ่น เช่น ใบเตย ฟักทอง เผือก เป็นต้น เพื่อเพิ่มมูลค่า จึงเกิดการรวบตัวของสมาชิกในชุมชนขึ้นซึ่งตอนแรกข้าวเกรียบจะอยู่ในกลุ่มเดียวกับกลุ่มแม่บ้านแหลมคูณก้าวหน้าแต่เนื่องด้วยผลิตภัณฑ์ของกลุ่มแม่บ้านแหลมคูณมีมากจึงอยากให้ผลิตภัณฑ์แยกออกเป็นกลุ่มย่อยเพื่อง่ายต่อการจัดการและดูแลแต่ก็ดำเนินงานเป็นเครือข่ายร่วมกับกลุ่มแม่บ้านแหลมคูณอย่างต่อเนื่อง ในเรื่องการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ร่วมกันช่วยเหลือกัน สร้างรายได้ให้สมาชิกในกลุ่มอย่างทั่วถึง

กลุ่มสมุนไพรไทยชงดื่ม แนวคิดการก่อตั้งกลุ่มชาวบ้านมีเวลาว่างจากการทำนาทำไร่ อยากหาอาชีพเสริมเพื่อสร้างรายได้ในครัวเรือนประกอบกับแนวคิดอีกอย่างอยากให้คนในชุมชนรู้จักหันมาดูแลสุขภาพ ให้สุขภาพร่างกายแข็งแรง และอยากให้เยาวชนรุ่นหลังรู้จักสรรพคุณของสมุนไพรแต่ละชนิด จึงเกิดการรวบตัวของสมาชิกในชุมชนขึ้นซึ่งตอนแรกแปรรูปสมุนไพรจะอยู่ในกลุ่มเดียวกับกลุ่มแม่บ้านแหลมคูณก้าวหน้าแต่เนื่องด้วยผลิตภัณฑ์ของกลุ่มแม่บ้านแหลมคูณมีมากจึงอยากให้ผลิตภัณฑ์แยกออกเป็นกลุ่มย่อยเพื่อง่ายต่อการจัดการและดูแลแต่ก็ดำเนินงานเป็นเครือข่ายร่วมกับกลุ่มแม่บ้านแหลมคูณอย่างต่อเนื่อง ในเรื่องการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ร่วมกันช่วยเหลือกัน  สร้างรายได้ให้สมาชิกในกลุ่มอย่างทั่วถึง

กลุ่มมะขามแก้ว 4 รส แนวคิดการก่อตั้งกลุ่มชาวบ้านมีเวลาว่างจากการทำนาทำไร่ อยากหาอาชีพเสริมเพื่อสร้างรายได้ในครัวเรือนประกอบกับแนวคิดอีกอย่างอยากให้คนในชุมชนรู้จักนำเอาผลิตผลทางการเกษตรในท้องถิ่นมาเพิ่มมูลค่า จึงเกิดการรวบตัวของสมาชิกในชุมชนขึ้นซึ่งตอนแรกข้าวเกรียบจะอยู่ในกลุ่มเดียวกับกลุ่มแม่บ้านแหลมคูณก้าวหน้าแต่เนื่องด้วยผลิตภัณฑ์ของกลุ่มแม่บ้านแหลมคูณมีมากจึงอยากให้ผลิตภัณฑ์แยกออกเป็นกลุ่มย่อยเพื่อง่ายต่อการจัดการและดูแลแต่ก็ดำเนินงานเป็นเครือข่ายร่วมกับกลุ่มแม่บ้านแหลมคูณอย่างต่อเนื่อง ในเรื่องการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ร่วมกันช่วยเหลือกัน  สร้างรายได้ให้สมาชิกในกลุ่มอย่างทั่วถึง